Kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn - Hình ảnh: N.V.N.
Tuổi Trẻ nói chuyện với người design NGÔ VIẾT NAM SƠN nhân cuốn sách đầu tay của ông vừa trình làng: Nhận diện thành phố Việt Nam tiền tiến.
* Sau lúc nhận giquan ải thưởng Khôi nguyên La Mã năm một955, người kiến trúc Ngô Viết Thụ, tức phụ thân của ông, được chính quyền miền Nam trquan ải thảm đỏ mời về làm quy hoạch. Ông với sự liên tưởng nào giữa cuộc trở về của Ngô Viết Thụ lúc đó với cuộc trở về của Ngô Viết Nam Sơn sau lúc nhận bằng tiến sĩ quy hoạch kiến trúc tại Mỹ, làm tư vấn thiết kế và quy hoạch ở hầu như thành phố tại Mỹ, Thượng Hcửa quan... ko?
- Đây là 1 thắc mắc thú vị, trước đây tôi chưa từng liên tưởng tới điều này. Về mặt bối chình họa, cuối thập niên một950, non sông còn chiến tranh và bị chia cắt, cả nhì miền chưa xây dựng được nhiều, trong những lúc đó cả châu Âu vẫn đang là 1 đại công trường xây dựng lại Tính từ lúc sau Chiến tranh trái đất thứ nhì.
Còn tôi sau lúc tốt nghiệp tiến sĩ và nghỉ ngơi 1 thời kì tại nhiều nước ở Bắc Mỹ và châu Á thì việc trở về vào đầu thập niên 20một0 là 1 trong mỗi tậu lựa khá thuận tiện.
Bởi đấy là thời kỳ cả châu Á, khác lạ là Việt Nam và Trung Quốc, đang là trung tâm của phần đông sinh hoạt xây dựng và cải nhữngh và phát triển thành phố trên trái đất.
Về mặt sự nghiệp, so với phụ vương tôi, ông rất bận rộn trong tư vấn design những dự án và công trình nên hiếm lúc viết về những vấn đề quy hoạch kiến trúc và cũng chưa lúc nào giảng dạy tại đại học.
Còn tôi dù phiên bạn dạng thân từ trước tới giờ tập trung công việc tư vấn thiết kế kiến thiết quy hoạch kiến trúc nhiều hơn thế nữa và cũng vẫn đạt một trong các mỗi thành tựu, nhưng hoàn chình ảnh lúcến tôi từ từ buộc phcửa quan kiêm nhiệm thêm vai trò "chưng sĩ thành phố" miễn phí (tên thường gọi thân tình của một trong các mỗi nhà báo lúc họ phỏng vấn tôi).
Tôi vẫn dành thời kì tương đối nhiều cho việc viết báo, vấn đáp phỏng vấn, phát biểu tại phần đông hội nghị quốc gia và quốc tế và giảng dạy tại phần đông đại học trong nước và quốc tế.
* Ông thường mang những phản biện kiến thức thẳng thắn về số đông bất ổn trong mỗi quy hoạch new sắp đây ở số đông địa phương. Được biết mang trường hợp ở một tỉnh nọ, nhà chức trách rưới vẫn gọi điện đặt thẳng vấn đề nếu ông chịu tĩnh lặng trước một mái ấm gia đình dạng quy hoạch đầy bất cập nhưng họ sắp công bố thì họ sẽ dành riêng cho ông được ưu tiên trong một dự án to khác của cùng địa phương. Ông nghĩ gì về những "thương lượng" như vậy?
- Khi vẫn mua nguyên tắc khoa học, vị khách quan và bất vụ lợi trong mỗi ý kiến cố vấn của tôi, chúng ta phquan ải sẵn sàng gật đầu đồng ý "thiệt hại" lúc ko thể "thương lượng" trái với nguyên tắc đó.
Tuy vậy, tôi luôn luôn sẵn sàng đón nhận những hội thoại cởi mở thân thiện để tiến hành bằng mọi người hiểu nhau và cùng chung tay với nhau. Đa số rất nhiều bất cập xảy ra là do công việc quản trị và vận hành thị trấn chưa được tốt, nhưng cũng với lúc do cả lãnh đạo địa phương lẫn nhà tài trợ đều chưa được tư vấn tốt.
Trong mọi trường hợp, xoành xoạch với gicửa quan pháp hiệu suất cao để nhà tài trợ vừa thu được lợi ích vừa thể hiện được trách nát nhiệm xã hội của tôi, thực hành bọn đàn người dân khu vực xung quanh cùng chung hưởng thành tựu theo hướng "win - win".
Cuốn sách Nhận diện thị trấn Việt Nam văn minh của người kiến trúc Ngô Viết Nam Sơn
* Từng làm nghề quy hoạch ở những thị trấn trở nên tân tiến (như San Francisco) cho tới những thành phố new trọn vẹn (phố Đông Thượng Hcửa quan), từng khảo sát những quy mô thị trấn lâu lăm ở châu Âu và hiện nay lại đang tư vấn quy hoạch cho 1 trong những mỗi thị trấn Việt Nam, ông thđó loại khó và loại dễ so với một nhà quy hoạch trong việc vận dụng những điển cứu thị trấn trên trái đất cho thị trấn Việt Nam là gì?
- Cái dễ là chúng ta sở hữu thể tận dụng lợi thế của người đi sau, do vì phần đông những vấn đề thị trấn bức xúc hiện nay tại Việt Nam thường vẫn từng được gicửa ải quyết tốt ở thị trấn nào đó trên toàn thị trường quốc tế, chúng ta sở hữu thể thí điểm sắm lọc lại những gicửa ải pháp mến hợp cho mình.
Cái khó là trái với điều người ta lầm tưởng, sẽ ko thể với quy mô kiểu mẫu nào với thể tiện tích cho mọi thành phố Việt Nam, sẽ ko với một liều thuốc trị bá bệnh chung cho mọi thành phố do vì mỗi thành phố đều với đặc trưng riêng về điều kiện tự nhiên, thiên hạ loài người và nhu muốn đặc thù riêng về mặt bảo tồn, chỉnh trang và cải tiến và phát triển.
Do đó quy hoạch luôn luôn cần phối hợp cơ sở thể nghiệm khoa học, đưa ra gicửa ải pháp riêng quí tương thích với từng địa phương.
Do chưa nắm được điều đó nên new sở hữu chuyện xây dựng thành phố cao nguyên Đà Lạt dày đặc bê tông hóa như TP.HCM, chia cắt thành phố ven đại dương Phú Quốc theo phương thức phân lô nhà phố ở vùng trang bịng bằng, hoặc tham vọng xây dựng nhà cao tầng tối đa Đông Nam Á trong vùng di sản tự nhiên trái đất Vịnh Hạ Long...
* Vậy trước "đề bài" quy hoạch một thị trấn hiện nay, cần đặt yếu tố nào làm trung tâm?
- Tôi cho rằng một phiên bạn dạng quy hoạch cần phục vụ rất nhiều nhu muốn và lợi ích chính đáng và rất riêng của mọi từng lớp dân cư, từ giàu tới nghèo, từ già tới trẻ, từ nhà tài trợ và doanh nghiệp cho tới những tiểu thương tiểu thương nhỏ lẻ, từ dân địa phương cho tới dân nhập cư... trong một đội nhómng thể tổng thích hợp với nhau và tiến hành sức nhiều thời cơ trở nên tân tiến cho toàn bộ mọi người.
Trong mọi quyết định trọng yếu của một địa phương, lẽ ra rất đầy đủ nhà quản trị và vận hành thị trấn cần tâm niệm phcửa ải luôn luôn đặt lợi ích của đại phần nhiều người dân phvòng chuyển đổi lên trên hết do vì họ tượng trưng cho số đông cần được che chở quyền lợi nhất.
Nhưng trái lại, điều đó thường ko được quyên tâm như quyên tâm tới nhà tài trợ và doanh nghiệp với quyền lực tối cao và với tích điện tài chính.
* Gần đây ko riêng gì Việt Nam, thông tin về những tổn thương của thị trấn ở khắp nơi trên toàn thế giới do đổi thành khí hậu, dịch bệnh... ngày càng tăng. Với hầu như thị trấn Việt Nam nói chung, cần một chiến lược nào để hướng tới thị trấn vững chắc và đáng sống?
- Đất việt nam đang trcửa quan trải qua không ít trận chiến tranh và 1 thời kì suy thoái kinh tế tài chính kéo dãn, cho nên người dân đang mang trào lưu sẵn sàng hy sinh mọi thứ để đạt lợi ích kinh tế tài chính. Chúng ta cần sớm chỉnh đốn lại việc này, để cải nhữngh và phát triển vững chắc hơn, đừng để lòng tham lúcến chúng ta phcửa quan trả giá đắt trong tương lai.
Không phquan ải tự nhiên nhưng những khu vực nhữngh tân và phát triển thành phố nóng nhất hiện nay cũng vậtng thời là những khu vực với nguy hại tối đa về ngập lụt, kẹt xe, ô nhiễm môi trường thiên nhiên, đời sống ngày càng ngột ngạt hơn.
Chiến lược phổ quát rất quan trọng nhất cho toàn bộ số đông thành phố Việt Nam gồm nhì điểm chính. Thứ nhất là phcửa ải vận hành được quy trình cải nhữngh và phát triển trong đối sánh tương quan phối hợp việc knhì thác số đông ưu điểm và số đông thời cơ new với việc ứng phó trước số đông nhược điểm và số đông nguy hại phát sinh trong quy trình đó.
Đừng quá phấn khích với những dự án tỉ đô hào nhoáng nhưng mà coi nhẹ việc miêu tả và xác định trách rưới nhiệm xử lý mến hợp so với hồ hết tác động tiêu cực về mặt kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống, xã hội, môi trường xung quanh... nhưng mà dự án mang thể gây ra.
Thứ nhì, cần sẵn sàng tốt số đông kịch phiên bạn dạng ứng phó với những tác động sở hữu thể xảy ra do hình họa hưởng của trở thành khí hậu, nước đại dương dâng, thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh... để chúng ta luôn luôn nắm quyền chủ động trước mọi trường hợp.
Frank Lloyd Wright - Kiến trúc sư vĩ đại người Mỹ
Cesar Pelli - Kiến trúc sư người Argentina
Phùng Phong. Kiến trúc sư người Việt Nam